ONTBRAAMEN

Efficiënt ontbramen: technieken voor perfecte bewerking van metaal en andere materialen

Brake shoe carrier before deburring Brake shoe carrier after deburring

Waarom is het nodig om bramen te verwijderen?

Gestanste onderdelen, gestanst‑gebogen delen, precisie‑gesneden componenten of spuitgietstukken – vrijwel geen enkel werkstuk kan naar de volgende productiestap zonder ontbramen: het verwijderen van ongewenste splinters en overtollig materiaal.

Bramen ontstaan bijna altijd tijdens productieprocessen zoals gieten, zagen, boren, stansen of frezen – vooral langs randen. Ze kunnen de functionaliteit van het onderdeel aantasten, het risico op schade of letsel tijdens gebruik vergroten en opvolgende bewerkingen, afwerkingen en assemblage verstoren, met gevolgen voor de hele waardeketen.

Glijslijptechniek (massafinishing, trommelen) en straaltechniek (zandstralen, kogelstralen, gritstralen) bieden bewezen, uiterst doeltreffende oplossingen voor het verwijderen van deze bramen.

Glijslijptechniek is ideaal voor het ontbramen van bulkcomponenten en is een veelzijdige, schaalbare oplossing, geschikt voor zowel kleine als grote series. Deze installaties kunnen direct achter spuitgietcellen of stansmachines worden geplaatst en functioneren vaak als centrale systemen die een breed scala aan onderdelen verwerken, ook in volledig geautomatiseerde processen.

Met de juiste combinatie van slijp- en polijstmedia en compounds kan glijslijptechniek worden toegepast op vrijwel alle materialen, inclusief kunststoffen en keramiek.

Straaltechniek wordt in de industrie eveneens veel gebruikt voor ontbramen of ontflashen (verwijderen van bramen bij kunststof werkstukken). Een straalmachine is vaak de voorkeursoplossing voor zeer complexe geometrieĂ«n, zeer harde materialen, grote bramen of wanneer snelle, gerichte bewerking met hoge vormnauwkeurigheid vereist is.

Wat moet u weten over ontbramen?
Veelgestelde vragen (FAQ)

Bramen zijn uitsteeksels of onregelmatigheden in een materiaal – zoals scherpe randen of splinters – die vaak ontstaan tijdens industriĂ«le productie en verspanende bewerkingen. Deze oneffenheden moeten na productie worden verwijderd; dit proces heet ontbramen.

Hoewel bramen of flash (vooral gebruikelijk bij gieten) niet volledig te voorkomen zijn, kan hun ontstaan worden verminderd, bijvoorbeeld door gebruik te maken van geschikte, goed onderhouden gereedschappen die schonere snijranden opleveren.

Bramen komen meestal voor op plekken waar tijdens productie of bewerking mechanische, scheidende, giet- of vormprocessen plaatsvinden. Dit geldt voor gestanste onderdelen, gietstukken, bewerkte componenten, plaatmateriaal, plaatranden, profielen enzovoort.

Het verwijderen van uitstekende randen, vooral van metaal, is een cruciaal proces in veel sectoren. Bramen zijn een bijproduct van methoden zoals gieten, zagen, boren, stansen, fijnstansen, knippen of frezen – ongeacht het gebruikte materiaal.

Ze kunnen de functionaliteit belemmeren, latere bewerkingen hinderen en veiligheidsrisico’s opleveren. Daarom moeten ze worden verwijderd. Glijslijptechniek en straaltechniek zijn bewezen betrouwbare methoden voor een breed scala aan materialen en bijzonder geschikt voor onderdelen met complexe vormen en kritische toleranties.

Volledig voorkomen lukt niet, maar minimaliseren wel: door de juiste bewerkingsmethode te kiezen, machineparameters zoals snijsnelheid en toevoer te optimaliseren en kwalitatieve, goed onderhouden gereedschappen te gebruiken. Goed onderhoud is cruciaal: scherpe snijkanten en schone matrijzen produceren gladdere, schonere sneden met minder braamvorming.

Welke ontbraammethoden bestaan er voor metaal?

Handmatig ontbramen met haakse slijper

Bij zeer uitgesproken bramen zijn vaak voorbewerkingsstappen nodig zoals mechanische verspaning of slijpen. Deze laten soms secundaire bramen achter, die doeltreffend kunnen worden verwijderd met glijslijptechniek of straaltechniek.

Handmatig ontbramen, soms machinaal ondersteund, is een optie, maar vaak inefficiënt en inconsistent. Bovendien is het risico op letsel hoog; draag altijd geschikte veiligheidsmiddelen.

automatische, continue verwijdering met een continu systeem

Dit is een standaard industrieel proces voor het ontbramen van complexe enkelstuks, series of bulkonderdelen. Het verwijdert overtollig materiaal consistent en nauwkeurig en levert een hoge oppervlaktekwaliteit.

Door de relatieve beweging tussen media en werkstukken – trilling en rotatie – ontstaat een gecontroleerde afronding, waarvan de radius instelbaar is. Een belangrijk voordeel is de toegang tot moeilijk bereikbare zones, ook op complexe buitenvormen.

 

 

In industriële toepassingen worden glijslijpinstallaties vaak gekoppeld aan systemen zoals spuitgietcellen of stansmachines, waardoor direct na het gieten of stansen kan worden ontbraamd. Als dit niet efficiënt is vanwege de grootte van de bramen, wordt ontbramen uitgevoerd in autonome, instelbare batchmachines die toch een hoge automatiseringsgraad bieden.

Dit proces kan ook ontvetten en oppervlakte‑optimalisatie combineren, waardoor voorwassen overbodig wordt.

Draadgaasbandstraalmachines voor efficiënt ontbramen van metalen

Straaltechniek is ideaal voor dikke plaatmaterialen, profielen, buizen, gevormde delen, gietstukken of gelaste samenstellingen van metaal of staal. Na zagen, buigen of snijden hebben deze vaak grote bramen langs de randen.

Een bijkomend voordeel: gelijktijdige verbetering van de oppervlaktestructuur.

Straaltechniek wordt ook toegepast voor lichtgewicht spuitgietdelen, zoals behuizingen. Met nozzles en maskering kan materiaalgerichter en agressiever worden verwijderd dan met glijslijptechniek, vooral met turbinesystemen.

Natstralen met hogedrukwater, al dan niet met toevoeging van straalmiddel, is een milde methode die in gevoelige sectoren essentieel is.

Een gespecialiseerd proces, voornamelijk voor precisieonderdelen zoals klephuizen, waarbij interne bramen worden verwijderd door ze te verbranden met zeer hete gassen.

Welke processen zijn beschikbaar voor het ontbramen van kunststoffen?

Foto: F.W. Haug GmbH & Co. KG

Dit proces wordt veel toegepast na spuitgieten. Overmatige aangroei, bijvoorbeeld aan brillenmonturen door onvolledige matrijssluiting, wordt betrouwbaar verwijderd. Ook rubber onderdelen zoals O‑ringen en afdichtringen kunnen zo van overtollig materiaal worden ontdaan.

 

 

Duroplast

Een belangrijk toepassingsgebied voor straaltechniek: spuitgietdelen van thermoharders en hoogwaardige thermoplasten.

De systemen zijn uitgerust met extra functies voor meer procesefficiëntie. Bijvoorbeeld: stof- en straalmiddelresten die aan kunststof onderdelen blijven kleven, vaak door statische elektriciteit.

Om dit “plakeffect” te verminderen, wordt regelmatig een speciaal antistatisch middel in de straalkamer verstoven via doseereenheden.

Na het overgieten van elektronische componenten kan ook flash ontstaan; dit wordt verwijderd met speciale kunststofontbraaminstallaties die zachte, minder agressieve media gebruiken voor een voorzichtige behandeling.

Gebruik de Solution Finder om de juiste machine voor uw bewerkingsproces te vinden.

Solution finder